Αίμα στις κενώσεις του βρέφους
Μαρία Κουλούρη
Παιδίατρος Παιδοαλλεργιολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
Η παρουσία αίματος στα κόπρανα του μωρού αποτελεί ένα φαινόμενο το οποίο μπορεί να οφείλεται σε ποικίλες καταστάσεις κάποιες φορές επικίνδυνες για τη ζωή. Μελέτες δείχνουν ότι ένα ποσοστό 5%- 7% των βρεφών θα χρειαστεί νοσηλεία για διερεύνηση και αντιμετώπιση.
Ανάλογα με την ηλικία, η διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει και άλλα αίτια.Ενδεικτικά θα αναφέρουμε στη συνέχεια κάποια από αυτά.
Στη νεογνική ηλικία, η αποβολή ζωηρού αίματος από τα κόπρανα μπορεί να οφείλεται απλά στην κατάποση αίματος από τραυματισμένες θηλές της μητέρας που θηλάζει, κάτι που είναι καλόηθες και απλό στην αντιμετώπισή του.Ενδέχεται όμως να σημαίνει σοβαρές καταστάσεις όπως λοιμώξεις : νεκρωτική εντεροκολίτιδα ή σηψαιμία. Κάποιες ανατομικές ανωμαλίες του εντέρου στο νεογνό προβάλλουν εκτός των άλλων με αιμορραγικές κενώσεις και απαιτούν ιδιαίτερα επίπονη χειρουργική αποκατάσταση. Η δυσανεξία στην πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλακτος επίσης είτε με τη μορφή πρωκτοκολίτιδας είτε ως εντεροκολίτιδα έχει ως χαρακτηριστική την εμφάνιση κενώσεων με βλέννη και αίμα. Στην τελευταία περίπτωση, παρατηρείται χρονική συσχέτιση με τα γεύματα καθώς και με την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών από τη μητέρα που θηλάζει.
Στο μεγαλύτερο βρέφος η αποβολή αίματος μπορεί να οφείλεται σε ραγάδα της πρωκτικής περιοχής, ως συνέπεια δυσκοιλιότητας. Οι μικροβιακές γαστρεντερίτιδες από μικρόβια όπως η Σαλμονέλλα ή η Σιγκέλα , προβάλλουν με αποβολή αίματος από το ορθό. Κατά τους πρώτους μήνες της ζωής, συγγενείς ανωμαλίες όπως η παραμονή μεκκελείου απόφυσης στο έντερο, μπορεί να προκαλέσει κένωση αιμορραγική, σαν μαρμελάδα φράουλας. Ο εγκολεασμός του εντέρου, μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να ακολουθεί μια γαστρεντερίτιδα χαρακτηρίζεται από αίμα στις κενώσεις του βρέφους. Και στην ηλικία αυτή δεν πρέπει να ξεχνιούνται περπτώσεις αλλεργιών στις πρωτεΐνες των τροφών. Πρόκειται για τις λεγόμενες «εμμέσου τύπου» αλλεργικές αντιδράσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονται η αλλεργική πρωκτοκολίτιδα, η εντεροκολίτιδα από τροφική πρωτεΐνη (FPIES) και άλλες. Στην πρώιμη βρεφική ηλικία 95 στις 100 φορές ευθύνεται η πρωτεΐνη του γάλακτος, αγελαδινού ή κατσικίσιου και τις υπόλοιπες οι πρωτεΐνες της σόγιας, του αυγού, του ρυζιού ή των ξηρών καρπών.
Η χορήγηση εμβολίων όπως του πόσιμου ενάντια στο rota ιό, μπορεί να προκαλλέσει κενώσεις με βλέννη και στίγματα ή «ίνες» αίματος στα κόπρανα. Το φαινόμενο αυτό αν και είναι τις περισσότερες φορές ακίνδυνο, εντούτοις πρέπει να αναφέρεται στον παιδίατρο, για το ενδεχόμενο να υποκρύπτει άλλη κατάσταση που χρονικά συνέπεσε με τον εμβολιασμό.
Δεν μπορούμε από την αναφορά αυτή να παραλείψουμε την περίπτωση κοπράνων «σαν από αίμα» που προκύπτει από χρωστικές διαφόρων τροφών. Τέτοιες είναι το παντζάρι και το καρπούζι με εντυπωσιακό αποτέλεσμα, που τρομάζει.
Αυτό που είναι σημαντικό σε όλες τις περιπτώσεις είναι οι γονείς να αναφέρουν τα συμπτώματα στον Παιδίατρο. Αυτός θα εξετάσει την πληροφορία, θα δει το παιδί, θα διενεργήσει τον ενδεικνυόμενο έλεγχο ή θα παραπέμψει σε εξειδικευμένο γιατρό.
Αποτελεί τεράστιο σφάλμα η καταφυγή στην ιατρική της αναζήτησης στο διαδίκτυο και η ανταλλαγή απόψεων σε ομάδες γονέων για τόσο σημαντικά ζητήματα. Η αποβολή αίματος με τα κόπρανα, ανάλογα με το αίτιο, μπορεί να προκαλέσει από μια καλοήθη σιδηροπενική αναιμία έως και απώλεια ζωής.
Για το λόγο αυτό, χωρίς πανικό, οι γονείς πρέπει να λαμβάνουν τη σωστή πληροφόρηση και καθοδήγηση. Έτσι, διασφαλίζεται η καλή υγεία του βρέφους.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
- Teach SJ, Fleisher GR. Rectal bleeding in the pediatric emergency department. Ann Emerg Med 1994; 23:1252.
- Khurana AK, Saraya A, Jain N, et al. Profile of lower gastrointestinal bleeding in children from a tropical country. Trop Gastroenterol 1998; 19:70.
- Dupont C, Badoual J, Le Luyer B, et al. Rectosigmoidoscopic findings during isolated rectal bleeding in the neonate. J Pediatr Gastroenterol Nutr 1987; 6:257.
- Perisic VN. Colorectal polyps: an important cause of rectal bleeding. Arch Dis Child 1987; 62:188.