Η αλλεργία στις τροφές επηρεάζει το 4%-6% των παιδιών και το 2% των ενηλίκων στις Δυτικές κοινωνίες, λαμβάνοντας στις μέρες μας διαστάσεις επιδημίας. Στην παιδική ηλικία αποτελεί την πρώτη αιτία αναφυλαξίας, μιας δυνητικά θανατηφόρου κατάστασης, με κύριες ένοχες τροφές το γάλα, το αυγό και το φυστίκι. Οι διατροφικές συνήθειες των millenials έχουν ανασύρει ανεπιθύμητες αντιδράσεις και σε νεοεισαχθείσες ουσίες στο διαιτολόγιο όπως κρέας άλλων θηλαστικών , σε συμπληρώματα διατροφής καθώς και στις επονομαζόμενες υπερ- τροφές (κινόα, goji berries και άλλα). Από την άλλη πλευρά, παρατηρούνται αντιδράσεις σε συστατικά τροφών που μπορεί να προκαλέσουν εξανθήματα ή διαταραχές από το πεπτικό σύστημα, που δεν ταξινομούνται στις αλλεργικές αντιδράσεις, ωστόσο προκαλούν ανησυχία εξίσου με την τυπική θα λέγαμε αλλεργία.
Όλα αυτά δεν αποτελούν αποκύημα μιας κακής φαντασίας, αλλά καθημερινά συμβάματα που μπορεί να παρουσιαστούν ξαφνικά και σε οποιαδήποτε ηλικία. Ο γονιός θα πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση, έχοντας λάβει σαφή ενημέρωση και να είναι κατά το δυνατό σε θέση να εντοπίσει το σύμπτωμα και να αξιολογήσει πότε επιβάλλεται η άμεση ιατρική παρέμβαση.
Στα βρέφη : Μπορεί ένα βρέφος που θηλάζει να έχει συμπτώματα αλλεργίας και πού; Πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα βρέφη ευαισθητοποιούνται στις διάφορες πρωτεΐνες των τροφών μέσα από το μητρικό γάλα. Σε κανονικές συνθήκες αυτός είναι ο σωστός δρόμος «κωδικοποίησης « των ξένων αντιγόνων που όμως είναι στην πραγματικότητα ακίνδυνα. Κάποιες φορές, οι παράγοντες του περιβάλλοντος μαζί με γενετικές προδιαγραφές συναινούν ώστε αντί για πράσινο φως, να ανάβει το κόκκινο φως της αλλεργίας. Αυτή μπορεί να εκδηλωθεί είτε άμεσα, σε λεπτά ή και ώρες από τη λήψη τροφής είτε καθυστερημένα. Στην πρώτη περίπτωση μπορεί να παρατηρήσουμε εξανθήματα γύρω από το στόμα ή και σε όλο το σώμα, οιδήματα βλεφάρων, βήχα, «βράσιμο», εμέτους, υπνηλία ή πολύ έντονη και ασυνήθιστη ανησυχία , σε σπάνιες περιπτώσεις, ατονία και απώλεια αισθήσεων. Όλες οι παραπάνω καταστάσεις είναι εξαιρετικά επείγουσες και απαιτούν άμεση ιατρική βοήθεια.
Στην περίπτωση των εμμέσου, όπως λέμε, τύπου αντιδράσεων μπορεί να παρατηρηθούν βλεννώδεις κενώσεις με πρόσμιξη ζωηρού κόκκινου αίματος σε άλλοτε άλλη ποσότητα ή εκδηλώσεις από το δέρμα όπως ξηρά και σκασμένα μάγουλα, «μπαλώματα» με ξηροδερμία στο σώμα και το κεφάλι, σπανιότερα κωλικοί, διάρροια ή δυσκοιλιότητα καθώς και ανεπαρκής πρόσληψη βάρους. Εάν το βρέφος εμφανίζει τέτοια συμπτώματα, μια σωστή ιατρική εκτίμηση θα κρίνει εάν χρειάζεται παραπομπή σε ειδικό.
Στα παιδιά και τους εφήβους στις ηλικίες αυτές τα συμπτώματα είναι πιο ξεκάθαρα γιατί πρωτίστως υπάρχει επικοινωνία με το παιδί. Και εδώ ισχύουν τα ίδια από πλευράς συμπτωμάτων άμεσης αντίδρασης. Κνιδωτικό εξάνθημα ή /και γενικευμένο ερύθημα , οιδήματα στα μάτια, αυτιά , χείλη, όρχεις, κοιλιακό άλγος και σπανιότερα ζάλη , υπόταση και απώλεια συνείδησης. Στην ηλικιακή αυτή ομάδα κύρια θέση κατέχουν τα συμπτώματα από το αναπνευστικό ( δακρύρροια, ρινόρροια, βήχας, κλείσιμο φωνής). Πρόκειται για επείγουσες καταστάσεις που συνιστούν άμεση αναφυλακτική αντίδραση συνδυαζόμενες μεταξύ τους. Άλλα συμπτώματα που δεν είναι τόσο ξεκάθαρα ή συνήθη μπορεί να έχουν σχέση με την λήψη τροφής. Τέτοια είναι το στοματοφαρυγγικό σύνδρομο που συνίσταται σε έντονο αίσθημα καύσου ή/ και κνησμού στο στόμα ή τον φάρυγγα και που σπάνια εξελίσσεται σε αναφυλαξία και η αναφυλαξία με την άσκηση που έχει σχέση με τροφή.
Σπάνια μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα εάν το παιδί εισπνεύσει το αλλεργιογόνο ( για παράδειγμα σε επίσκεψη σε εργοστάσιο ξηρών καρπών), ή μετά από δερματική επαφή ,ή μέσω του θηλασμού.
Σε κάθε μια από τις περιπτώσεις που περιγράφηκαν η άμεση ιατρική εκτίμηση ή η επικοινωνία με τον γιατρό αν η ιατρική εκτίμηση δεν είναι εφικτή, έχει τεράστια βαρύτητα για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Ο σκοπός που παρατέθηκαν οι πιο πάνω πληροφορίες δεν είναι άλλος από την ενημέρωση, που οδηγεί στην σωστή γνώση και τέλος στη σωστή αντιμετώπιση καταστάσεων που σε διαφορετική περίπτωση μπορούν να αποβούν εξαιρετικά επικίνδυνες για την υγεία των παιδιών μας. Όπως προσπάθησε να δώσει ένας Αμερικανός δικαστής τον ορισμό της αναφυλαξίας : « είναι κάτι που μπορεί να κοστίσει τη ζωή αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά»
